Maddenin yoğun fazları  deyince, sıvıları ve katıları anlıyoruz. Maddelerin katı, sıvı ve gaz halinde olması,  sıcaklık ve basınç koşullarına bağlıdır. Su, 100°C ‘ta kaynar ve buhara dönüşür. 0°C’ta ise donar ve katılaşır. Demir 1700°C’ta  sıvılaşır; bir dökümcü onu maşrapa ile kepçeleyebilir. Sıvı demir, su gibi akıtabilir. Mermer, serttir ve kolay kırılır; ama birkaç yüz bin atmosferlik basınç altında bir sıvı gibi akmaya başlar.

İtfaiye hortumundan püsküren su, katı bir çubuk gibi ilerler. Tahta bir değneği kolayca kırabilir. Elektrikle işleyen su pompalarında 6-20 atmosferlik basınçlı su püskürmesi, yağ içindeki bıçak gibi kayaları dilimler. Bütün bunlar, sıvılarla katıların kimi zaman benzer özellikler gösterdiğinin örnekleridir. Katılara ve sıvılara maddenin yoğun fazları diyoruz; çünkü katı ve sıvıların yoğunlukları, gazlarınıkine göre oldukça büyüktür. Katı ve sıvıların yoğunluk farkının önemli bir sonucu yoğunluğu düşük olan katı ve sıvıların yoğunluğu daha yüksek olan sıvı üzerinde yüzmesidir (Çözelti oluşturmadıkları sürece). Zeytinyağının, tahta parçasının ya da kağıdın su üzerinde yüzmesi, o maddelerin yoğunluğunun suyunkinden düşük olmasının sonucudur.

Sıvılara ve gazlara ise "akışkanlar" diyoruz; çünkü sıvılarda ve gazlarda moleküller sürekli hareket halindedir, kolayca yer değiştirebilir (akabilir). Katılarda katıyı oluşturan yapı birimleri (atom, iyon ya da molekül olabilir), sınırlı bir titreşim hareketi yapabilir. Oysa sıvılarda ve gazlarda yapı birimleri (atom veya moleküller), titreşim hareketlerinden başka dönme ve öteleme(yer değiştirme) hareketleri de yapar. Bunun için bir sıvı ya da gazı içinde taneciklerin sürekli hareket ettiği bir dinamik bir nesne olarak hayal etmemiz gerekir.